Uroczystość wręczenia Nagrody im. Adeli Pryszczewskiej-Kozołubowej Julii Skorupińskiej za pracę magisterską pt. „Doświadczenie jednostkowe w prozie i biografii Melchiora Wańkowicza”

27 września (sobota) 2025 roku o godz. 15.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Plakat [pdf]

Nagroda im. Adeli Pryszczewskiej-Kozołubowej za pracę dyplomową służy upamiętnieniu sylwetki naukowej tej badaczki. Trzymając rękę na pulsie współczesnej teorii literatury, prof. Adela Pryszczewska-Kozołubowa (1935-2022) nie rezygnowała ze zdrowego rozsądku ani jasności naukowego wywodu na rzecz teoretycznych nowinek, ekstrawaganckich mód intelektualnych ani hermetycznej, zanadto specjalistycznej terminologii. W okresie swojej aktywności akademickiej zdawała się reprezentować stanowisko wielkich mistrzów polonistyki: Juliusza Kleinera, Juliana Krzyżanowskiego, Ignacego Chrzanowskiego, Kazimierza Wyki, Artura Hutnikiewicza, słowem – tych, którzy za powinność uznawali przekazanie jak najszerszemu kręgu odbiorców jasno wyrażonej prawdy o dziedzictwie literatury polskiej. W opolskich realiach nie tylko w okresie 1945-1989, ale także w latach dziewięćdziesiątych w znacznej mierze skupiano się na kwestii polskości na Opolszczyźnie i w ogóle na Śląsku. Długie trwanie, pewne continuum w sferze kultury – wszystko to liczyło się, pozwalało kultywować swoją tożsamość, wprost być sobą bez względu na zmienne koniunktury lub dekoniunktury.
         Po ukończeniu w Opolu studiów polonistycznych na seminarium magisterskim Stanisława Kolbuszewskiego objęła stanowisko asystenta w Katedrze Literatury Polskiej. Pod kierunkiem Władysława Studenckiego przygotowała dysertację doktorską Badania nad piśmiennictwem polskim na Śląsku w latach 1907-1939. W 1967 roku obroniła doktorat i opublikowała w wydawnictwie Instytutu Śląskiego monografię Wincenty Ogrodziński – historyk piśmiennictwa śląskiego. Rozprawę zrecenzowali: historyk literatury Artur Hutnikiewicz z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz teoretyk literatury Jan Trzynadlowski z Uniwersytetu Wrocławskiego. Odtąd Adela Kozołubowa została powołana na stanowisko adiunkta, została sekretarzem Katedry Literatury Polskiej, zastępcą kierownika zakładu, a z czasem, już po habilitacji, kierowała Zakładem Literatury Współczesnej i Teorii Literatury. Doskonale łączyła teorię z historią nowszych okresów literackich. Po doktoracie zmienił się rozkład akcentów w zainteresowaniach naukowo-badawczych. Na pierwszy plan wysunęła się proza narracyjna dwudziestolecia i pierwszych lat po wojnie, zwłaszcza twórczość pisarki przed i powojennej, Poli Gojawiczyńskiej. Adela Pryszczewska-Kozołubowa prowadziła wykłady oraz konwersatoria z historii literatury po roku 1918, a także opiekowała się sekcją literatury współczesnej Koła Naukowego Polonistów.

         Laureatem nagrody, decyzją kapituły w składzie: śp. prof. Ludwik Kozołub, Dorota Heck i Jan Kurek została w 2025 roku Julia Skorupińska za pracę magisterską Doświadczenie jednostkowe w prozie i biografii Melchiora Wańkowicza. Rozprawę oceniano wysoko za oryginalność, niestereotypowe wykorzystanie źródeł, kultywowanie dobrych tradycji polonistycznych i jasne wyeksplikowanie egzystencjalnego znaczenia autobiograficznej twórczości Wańkowicza.

Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zaprasza na prezentację książki Stanisława Srokowskiego pt. „Ruska miłość”

25 września (czwartek) 2025 roku o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Plakat [pdf]

Stanisław Srokowski, „Ruska miłość” (okładka) [pdf]

Spotkanie przygotowane dla członków Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.

Fragment powieści:
„Niedługo potem otrzymał list od Rajskiej, która pisała, że następnego dnia po tych wydarzeniach, które wstrząsnęły Legnicą, nocą tajniacy zabrali Arłamowa do szpitala psychiatrycznego. Jednak król Zakaczawia i gruby Bolo już mają z nim kontakt. Dalej powiadamiała go, że ma też drugą niedobrą wiadomość i sama nie wie, jak ma ją mu przekazać. Ale powie wprost. Lena nie żyje. Król Zakaczawia dowiedział się o tym od swoich ruskich kumpli. Miało to być tajemnicą. Ale nie było. Bo takiej rzeczy nie da się utrzymać w tajemnicy. Znaleziono ją w parku, nieopodal altanki. Wisiała na gałęzi drzewa. Nie znaleziono przy niej żadnej kartki, listu czy jakiegokolwiek słowa pożegnania. I nikt nie wie, dlaczego popełniła samobójstwo, o ile, dodawała, rzecz jasna, to było samobójstwo.
A jeżeli chodzi o Legnicę – pisała – to Legnica przeżyła personalne trzęsienie ziemi.
Polityczna wichura zmiotła ze stanowisk wszystkich sekretarzy partii, dyrektorów placówek kulturalnych i przewodniczącego Rady Narodowej. Dziwnym trafem ostał się tylko dyrektor Burak, który jak zwykle przysiaduje w Tikvoli i popija koniaczek”.

Stanisław Srokowski – pisarz, poeta, dramaturg i publicysta. W swoich powieściach Ukraiński kochanek (2008), Zdrada (2009) oraz w zbiorze opowiadań Nienawiść (2006) nawiązuje do tragicznych wydarzeń z czasu II wojny światowej, kiedy to ziemie wschodnie II Rzeczpospolitej ogarnęła fala ludobójstwa, dokonywanego przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach, a także na Ormianach, Czechach i Cyganach. Na kanwie Nienawiści powstał w 2016 roku znakomity film Wojciecha Smarzowskiego Wołyń. Jest też autorem tomów poetyckich: Ciszo milcz! Bólu mów! (2021) oraz I otworzę wasze ogrody (2022). Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień, a jego utwory były tłumaczone na kilkanaście języków europejskich. W 2010 roku otrzymał Krzyż Solidarności Walczącej, w 2021 zaś odebrał przyznaną mu przez IPN statuetkę „Semper Fidelis”. W ostatnich latach ukazało się kilka jego książek publicystycznych: Skąd się wzięli pożyteczni idioci (2020), Widma noc (2021), dwa tomy książki dokumentalnej o ukraińskim ludobójstwie w Hucie Pieniackiej (Zanim spłonęli żywcem, 2024, Z kościoła do piekła, 2025), a także Dwie miłości licealisty (2023), Wiersze miłosne dla Marii (2023), Tajemnicza podróż (2024).